آموزش تنیس روی میز ویژه‌ی مبتدیان

قصد داریم در این بلاگ، سفری به دنیای تنیس روی میز کنیم و چیزهای زیادی را باهم یاد بگیریم. پس راکتتان را بردارید و با من در این مسیر جذاب همراه باشید.

در اینجا سعی خواهیم کرد تا در ابتدا، روح پینگ پنگ را در شما بدمیم! و مسائل پایه‌ای مثل هماهنگی عصب عضله، نحوه گرفتن راکت و شیوه‌ی ایستادن در پشت میز را به شما آموزش دهیم. با یادگیری همین موارد به یک بازیکن خوش‌استایل تبدیل خواهید شد!

 سپس تکنیک‌های پایه‌ای تنیس روی میز مانند فورهند و بکهند درایو را به شما توضیح می‌دهیم. مطمئن باشید پس از مطالعه و تمرین آنچه که در اینجا آورده‌ایم، عاشق پینگ پنگ خواهید شد و از بازی‌کردن این رشته‌ی ورزشی، لذت خیلی بیشتری می‌برید.

پس بیایید زودتر سفرمان را آغاز کنیم:

１- هماهنگی عصب عضله

در شروع این ماجرای هیجان‌انگیز باید بدانید که تنیس‌روی میز تنها یک ورزش فیزیکی نیست و در آن استفاده از ذهن نقش اساسی دارد. برای درک بهتر این موضوع بیایید نگاهی به آنچه که در بدن انسان در هنگام بازی تنیس روی میز اتفاق می‌افتد، بیاندازیم:

１-   ارسال پیام‌ توسط اعصاب

２-   پردازش توسط مغز یا نخاع

３-   ارسال پیام از اعصاب به عضلات

４-   انجام تکنیک مورد نظر توسط عضلات

همان‌گونه که می‌بینید، هماهنگی میان اعصاب و عضلات تاثیر پررنگی در یادگیری این ورزش دارد؛ به همین خاطر لازم است تا ابتدا این عملکرد بدن‌تان را در خود تقویت کنید. برای بهبود هماهنگی عصب عضله می‌توانید کارهایی که در ویدئوی زیر گفته شده است را انجام دهید.

در انجام تمامی‌کارها بر روی لمس توپ و حس‌کردن آن توسط راکت‌ خود تمرکز کنید تا بتوانید درک بهتری از این ورزش زیبا داشته باشید.

2-   نحوه گرفتن راکت

برای گرفتن راکت‌، دو روش پن هولدر و شیک‌هند وجود دارد که روش شیک‌هند رایج‌تر است و در اینجا قصد توضیح آن را داریم. کلمه شیک‌هند به معنای دست دادن با راکت است پس در شروع پینگ پنگ، شما یک دوست جدید دارید که باید به او سلام کنید! 

برای گرفتن درست راکت سه مرحله زیر را طی کنید

1-  مشابه تصویر انگشت شصت خود را باید به شکل عرضی بر قسمت پایینی و سمت فورهند راکت بگذارید.

2-  انگشت اشاره را به همین صورت در پشت یا قسمت بکهند راکت خود قرار دهید.

گذاشتن این دو انگشت بر روی راکت به کنترل و حس بیشتر شما در بازی‌کردن کمک می‌کند.

3-  مطابق شکل زیر، فاصله بین رویه و محل گرفتن دسته‌ی راکت را رعایت کنید (مربع آبی رنگ). در واقع نباید این دو نقطه را بهم بچسبانید، با این حرکت، مچ خود را زندانی می‌کنید! پس فاصله‌ی کمی بین محل گرفتن راکت و رویه‌ی آن بگذارید تا مچ راحت‌تر بتواند حرکت کند.

مهم‌ترین اشتباهاتی که نباید در گرفتن راکت انجام دهید

• راکت را سفت نگیرید! محکم و سفت‌گرفتن باعث باعث کاهش حس دست و کمتر‌ شدن حرکت مچ می‌شود.
• راکت را به بدنتان زیادی نزدیک نکنید! با این کار دامنه حرکت دستتان خراب می‌شود.

3-   طرز ایستادن پشت میز

گارد قرارگیری شما در پشت میز موضوع بسیار مهمی است که خیلی‌ها از اهمیتش بی‌خبرند! 

حفظ تعادل و سرعت حرکت مناسب، مهم‌ترین نکاتی هستند که با داشتن یک گارد درست، می‌توانید آن‌ها را بدست آورید. 

آنچه که برای تبدیل ‌شدن به یک بازیکن خوش‌استایل، نیاز دارید

• پاهایتان را بهم نچسبانید و کمی بیشتر از اندازه عرض شانه‌ی خود، آن‌ها را از هم باز کنید تا راحت‌تر‌ بتوانید جابه‌جا شوید.
• زانوها و بدنتان را کمی به سمت جلو خم کنید تا ثبات بیشتری داشته باشید.
• اندازه یک راکت، با میز فاصله بگیرید تا بتوانید به همه‌ی توپ‌ها در هر نقطه‌ای به درستی جواب دهید. به عنوان مثال اگر شما به میز بچسبید، در دریافت توپ‌های بلند دچار مشکل می‌شوید و اگر فاصله‌‌یتان از میز زیاد باشد، نمی‌توانید توپ‌های کوتاه و با ارتفاع کم را پوشش دهید.
• اندازه‌ی چهار انگشت فاصله برای زیر بغلتان رعایت کنید و آرنجتان را به بدن خود نچسبانید.
• وزن خود را روی پنجه‌های پایتان قرار دهید تا با سرعت و راحتی بیشتری بتوانید خود را به سمت توپ حرکت دهید.

4-   حرکات پا

حرکت پای مناسب به شما این توانایی را می‌دهد تا به هر توپی در هر جای میز برسید و از تمام پتانسیل خود برای انجام تکنیک‌ها استفاده کنید. فراموش نکنید که بازیکنی می‌تواند پیشرفت کند که حرکت پای خوبی داشته باشد، پس به هیچ عنوان از این تکنیک غفلت نکنید.

چهار حرکت اصلی پا

چهار حرکت بنیادی پا در پینگ پنگ داریم که در اینجا آن‌ها را برایتان شرح می‌دهیم:

1-    حرکت پای Side to Side

پرکاربرد‌ترین و الگوی اصلی حرکت پا در پینگ پنگ است. این تکنیک توسط بازیکنان در نزدیکی میز به سرعت انجام می‌شود.

برای انجام این حرکت به سمت راست، پای چپ خود را جای پای راست بگذارید و برای حرکت به سمت چپ، پای راست خود را جای پای چپ بگذارید.

2-    حرکت پای Crossover 

این حرکت نسبت به سایر حرکات پا سریع‌تر و دامنه حرکت بیشتری را دارد. حرکت پای Crossover برای توپ‌هایی که از شما دور است و یا در قسمت انتهایی فورهند برخورد می‌کند، استفاده می‌شود.

برای حرکت پای Crossover ابتدا پای چپ خود را حرکت می‌دهید، سپس پای راست خود را در راستای پای چپ می‌گذارید و به توپ می‌رسید.

3-    حرکت پای Quick jump یا One step

این حرکت برای رسیدن به توپ‌های کوتاه کاربرد دارد. به عنوان مثال هنگام زدن دراپ‌شات، کانتر، فلیک و دریافت سرویس استفاده می‌شود.

باید اشاره کرد که این تکنیک هنگامی به کمک شما می‌آید که زمان کافی ندارید و تنها با یک گام باید خود را به توپ برسانید.

در حرکت پای Quick jump یا One step ابتدا یک پا به عنوان تکیه‌گاه قرار می‌دهیم، سپس پای دیگر را در جهت توپ حرکت می‌دهیم.

4-    حرکت پای Pivot

هنگامی که از گارد بکهند به گارد فورهند تغییر حالت می‌دهید و قصد زدن تمام‌کننده از سمت بکهند با فورهند خود دارید، از حرکت پای Pivot استفاده کنید.

مراحل زیر را برای انجام این حرکت پا انجام دهید:

گام اول: قرارگیری در گارد بکهند

گام دوم: رفتن به گارد فورهند با گذاشتن پای چپ در سمت درونی گوشه‌ی میز و قرار دادن پای راست در قسمت بیرونی میز

گام سوم: برگشت دوباره به گارد بکهند

اشتباهات رایج در حرکات پا

• بر روی پاشنه پای خود حرکت نکنید؛ در واقع باید بتوانید نیروی بدنتان را به قسمت انگشتان و پنجه پایتان منتقل کنید تا راحت‌تر بتوانید حرکت خود را انجام دهید.
• بعد از هر حرکت پا به حالت قبلی و آماده ‌باش خود برگردید و منتظر ضربه حریف نمانید.
• هنگام حرکت one step، به هیچ عنوان دوپا را در یک زمان حرکت ندهید و حتما باید یک پا نقش تکیه‌گاه را داشته باشد.

5-   فورهند درایو

فورهند درایو (Forehand drive) یا فورهند هول یکی از اساسی‌ترین و پایه‌ای‌ترین تکنیک‌ها است که یادگرفتن آن برای هر بازیکنی واجب است. فورهند درایو نقطه‌ی آغاز مسیر حرفه‌ای شما در ورزش تنیس روی میز است.

بریم تا تکنیک فورهند درایو را باهم یاد بگیریم

این حرکت را برای آسانی و فهمیدن بهتر شما به سه مرحله‌ی قبل از ضربه، هنگام ضربه و بعد از ضربه تقسیم می‌کنیم.

قبل از ضربه

• پای چپ خود را کمی جلوتر از پای راست قرار دهید و وزن بدن خود را روی پای راست انتقال دهید.
• راکت را هم‌راستا با ران خود نگه دارید و صفحه آن به سمتی باشد که قرار است توپ را بفرستید.

هنگام ضربه

• نیروی وزن خود را از پای راست به پای چپ منتقل کنید.
• به وسط توپ ضربه بزنید.
• از نیروی ساعد استفاده کنید.

بعد از ضربه

• دست خود را تا جای ابروی موافق خود به سمت جلو و بالا بیاورید و نیرو را به شکل کامل به توپ منتقل کنید.

برای درک بهتر ضربه‌ی فورهند هول، ویدئوی زیر را حتما تماشا کنید.

اشتباهات رایج در فورهند درایو

• صفحه راکت را زیاد باز یا بسته نکنید.
• به زیر یا بالای توپ ضربه نزنید، فقط وسط توپ را هدف بگیرید.
• راکت را به بدن خود نچسبانید و فاصله زیربغل و پاها را رعایت کنید.
• بعد از ضربه زدن دست خود را از خط وسط بدنتان عبور ندهید؛ زیرا با اینکار زمان را برای بازگشت را از دست می‌دهید.

برای کسب اطلاعات بیشتر راجع‌به این ضربه مهم می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:

آموزش فورهند در پینگ پنگ؛ جامع و مرحله به مرحله

6-   بکهند درایو

بکهند درایو (backhand drive) یا بکهند هول، پیش ‌نیاز بقیه تکنیک‌های بکهند است و بهتر است آن را به خوبی یاد بگیرید تا وقتی حرفه‌ای‌تر شدید، کارتان برای یادگیری تکنیک‌های پیشرفته‌ راحت‌تر باشد.

مقایسه‌ی بکهند با فورهند: در بکهند نسبت به فورهند، دامنه‌ی حرکت دست کمتر است و نیاز به زمان کمتری برای زدن دارد به همین خاطر است که در بازی‌های سرعتی استفاده از بکهند نسبت به فورهند ارجحیت بیشتری دارد؛ همچنین در بکهند استفاده از مچ خیلی حیاتی‌تر است و تا جایی که می‌توانید از مچ خود استفاده کنید.

آموزش بکهند درایو

مشابه فورهند درایو، این حرکت را نیز به سه مرحله‌‌ی قبل از ضربه، هنگام ضربه و بعد از ضربه تقسیم می‌کنیم.

قبل از ضربه

•  ابتدا مچ خود را کمی بشکنید، زیر بغل خود را اندازه چهار انگشت باز و راکت را روبروی بدن قرار دهید.

هنگام ضربه

• در نقطه اوج توپ، راکت را با توپ تماس دهید و به قسمت وسط توپ با راکت خود ضربه بزنید.
• دقت کنید که وضعیت پاها باید هم راستای نقطه‌ای که قرار است توپ را بفرستید باشد؛ چه می‌خواهید موازی بزنید چه قطری.

بعد از ضربه

• دست خود را تا جای شانه به سمت جلو و بالا حرکت دهید تا انتقال نیرو کامل شود.

خطاهایی که نباید در بکهند درایو انجام دهید

• دست خود را زیاد به سمت جلو نبرید و دامنه حرکتتان را به اشتباه زیاد نکنید.
• دقیقا پشت توپ بایستید و از عرض یا کنار به توپ ضربه نزنید.

7-   فورهند پوش

تکنیک پوش‌کردن بسیار کاربردی است و در هنگام بازگشت سرویس و مواقعی که شرایط حمله‌کردن را ندارید، می‌توانید از فورهند پوش Forehand push)) استفاده کنید.

برای انجام فورهند پوش مراحل زیر را دنبال کنید

گام اول: پای راست را زیر میز بگذارید و خود را به توپ نزدیک کنید.

گام دوم: صفحه راکت ‌را باز کنید و به زیر توپ بکشید.

گام سوم: دستتان را در ادامه به سمت جلو و پایین حرکت دهید و با شل‌کردن مچ به توپ پیچ زیر بدهید.

8-   بکهند پوش

بکهند پوش backhand push)) تقریبا مشابه فورهند پوش است؛ اما در گام اول تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد.

در فورهند پوش دست از کنار بدن شروع می‌شود؛ اما در بکهند پوش حرکت دست از زیر سینه و جلوی بدن انجام می‌شود.

اشتباهات رایج در پوش‌کردن

• دیر به توپ ضربه نزنید.
• فاصله‌ی‌ شما نباید از توپ زیاد باشد.
• مچ شما نباید سفت باشد تا بتواند راحت حرکت خود را انجام دهد.
• آرنج خود را به بدنتان نچسبانید.

9-   سرویس

سخت‌ترین راه برای به‌دست‌آوردن راحت‌ترین امتیاز! شاید بتوان گفت مهم‌ترین تکنیک در بازی است؛ زیرا با سرویس خوب می‌توانید مستقیما یک امتیاز را بگیرید و با یک سرویس بد می‌توانید آن پوئن را به راحتی از دست بدهید. برای زدن یک سرویس خوب، باید ساعت‌ها تمرین کنید، اما مطمئن باشید که ارزشش را دارد؛ چون یک سرویس خوب به شدت در بردن بازی مقابل حریفتان به شما کمک می‌کند.

برای دانستن قوانین سرویس می‌توانید به روی لینک زیر کلیک کنید:

قوانین درست و غلط سرویس در پینگ پنگ

انواع سرویس

 ۵ نوع سرویس از لحاظ پیچ در پینگ‌پنگ وجود دارد که عبارت است از:

1-    سرویس پیچ زیر

در این نوع سرویس توپ تمایل دارد به سمت شما نزدیک شود. برای زدن سرویس پیچ زیر گام‌های زیر را به ترتیب انجام دهید:

• گام اول: صفحه راکت خود را باز کنید.
• گام دوم: راکت را با زیر توپ تماس دهید و از مچتان برای پیچ ‌دادن استفاده کنید.
• گام سوم: دستتان را به سمت پایین و جلو حرکت دهید تا انتقال نیرو کامل شود.

مهم‌ترین نکته در زدن این سرویس، کشیدن و سایش‌دادن راکت با توپ است؛ یعنی شما نباید به توپ ضربه بزنید بلکه تا جایی که ممکن است باید راکت را با توپ تماس دهید، حسش کنید و به زیر توپ بکشید.

2-    سرویس پیچ رو

برعکس سرویس پیچ زیر است؛ یعنی توپ تمایل دارد از شما دور شود و به سمت بازیکن حریف برود. مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:

• گام اول: صفحه راکت را مقداری ببندید.
• گام دوم: راکت را به روی توپ بکشید.
• گام سوم: دست خود را به سمت جلو و بالا بیاورید.

3-    سرویس پیچ کنار یا بغل

توپ در نتیجه این سرویس پیچ بغل می‌گیرد و تمایل دارد از کنار یا اطراف میز خارج شود.

• گام اول: راکت را به شکل عمود بر سطح زمین بگیرید.
• گام دوم: راکت را به کنار یا بغل توپ بکشید.
• گام سوم: دستتان را در عرض میز حرکت دهید و کشیدگی راکت با توپ را کامل کنید.

4-    سرویس بدون پیچ

درست است که توپ در این سرویس پیچی نمی‌گیرد؛ اما اهمیت آن هنگام فریب‌دادن حریف مشخص می‌شود.

• گام اول: صفحه راکت نه خیلی باز نه خیلی بسته بگیرید.
• گام دوم: با راکت خود به پشت توپ ضربه بزنید.
• گام سوم: دستتان را سمت جلو هدایت کنید.

دقت کنید که در این سرویس نیازی به کشیدن و تماس زیاد راکت با توپ نیست؛ زیرا نمی‌خواهیم توپمان پیچ بگیرد.

5-    سرویس ترکیبی

شما می‌توانید سرویس‌ پیچ بغل را با دو سرویس پیچ زیر و پیچ رو ترکیب کنید، فقط کافی‌ست تا زاویه راکت را بین دو سرویسی که قصد زدنش را دارید، قرار دهید. به عنوان مثال برای ترکیب‌کردن سرویس پیچ بغل و پیچ زیر کافی‌ست زاویه راکت را بین زاویه عمود (بغل) و زاویه باز بگیرید تا بتوانید سرویس خود را اجرا کنید.

نکات مهمی که به پیشرفت شما در سرویس‌ زدن کمک می‌کند

• استفاده از مچ
• نزدیک بودن سرویس به بدن
• انجام پیچ‌های مختلف سرویس با یک گارد مشابه
• فرستادن توپ به پشت تور یا انتهای میز

10- دریافت سرویس

دریافت‌ مناسب سرویس کاری به شدت دشوار برای بازیکنانی است که تازه شروع کردند. دریافت مناسب ازین جهت سخت است که بازیکنان با پیچ‌های متنوع و سبک‌های مختلفی وجود دارند و تجربه کافی به شدت در اجرای این تکنیک کمک‌کننده است.

ممکن است شما راه‌های زیادی را برای بازگشت یک سرویس بخواهید امتحان کنید؛ اما به شما پیشنهاد می‌کنم که در ابتدا تنها از این چهار گزینه استفاده کنید:

１-   فورهند درایو

２-   بکهند درایو

３-   فورهند پوش

４-   بکهند پوش

 اگر این بلاگ را تا به اینجای کار خوب خوانده باشید و این چهار تکنیک را یاد گرفته باشید، می‌توانید هر سرویسی را دریافت کنید. سرویس‌ها آنقدر هم که فکر می‌کنید پیچیده نیستند!

انواع سرویس‌هایی که شما با آن‌ها روبرو می‌شوید

4 نوع سرویس اساسی و مهم در پینگ پنگ وجود دارد که عبارت است از:

1-    سرویس پیچ رو

برای دریافت سرویس پیچ رو (Topspin) کافی است تا از بکهند یا فورهند درایو استفاده کنید و توپ را به یک سمت هدایت کنید. اصلا نیازی به ضربه زدن، انجام پوش یا هرکار اضافه‌ی دیگری نیست صرفا توپ را به جای مناسب هول دهید.

2-    سرویس پیچ زیر

شما با فورهند یا بکهند پوش قادر خواهید بود تا سرویس پیچ زیر (Backspin) را دریافت کنید؛ زیرا پیچ پوش‌کردن مشابه پیچ زیر است و به دریافت آن کمک می‌کند.

3-    سرویس ترکیبی  

اگر پیچ بغل با پیچ زیر ترکیب شده باشد، بازهم کافی‌ست تا از پوش استفاده کنید؛ اما به دلیل داشتن پیچ بغل ممکن است توپ شما به خارج از میز برود. برای حل این مشکل، لازم است وسط میز را هدف خود قرار دهید تا توپ از آن خارج نشود. به همین راحتی! و اگر پیچ بغل با پیچ رو ترکیب شده باشد، لازم است تا از فورهند یا بکهند درایو استفاده کنید.

4-    سرویس بدون پیچ

انجام فورهند درایو و بکهند درایو می‌تواند به دریافت این سرویس توسط شما کمک کند.

توجه کنید که بازیکنان می‌توانند درجه متفاوتی از پیچ را به توپ بدهند. یک بازیکن پیچ زیرش خیلی زیاد و دیگری کمتر است؛ اما یادتان باشد که آن‌ها نمی‌توانند پیچ جدیدی را اختراع کنند!

تمام! شما به یک بازیکن تنیس روی میز تبدیل شدید!

اگر ده تکنیک گفته‌ شده را با دقت و تمرین کافی انجام داده‌اید، اکنون به عنوان یکی از بازیکنان با پشتکار و نیمه حرفه‌ای پینگ پنگ شمرده می‌شوید. هیچ‌گاه در این مسیر جا نزنید و مطمئن باشید شمایی که علاقه‌مند به تنیس روی میز هستید و اینقدر خوب پیش رفتید، استعداد لازم برای بهترین‌ شدن در این رشته‌ی ورزشی را دارید. فراموش نکنید که این تازه شروع کار شما در پینگ پنگ است پس به دنیای تنیس روی میز خوش‌آمدید...