پیش از اینکه دانه چیا برای لاغری استفاده شود، در 3500 سال قبل از میلاد به‌عنوان منبعی غذایی کشت می‌شد تا آن را در مراسم مذهبی به خدایان آزتک تقدیم کنند. امروز و بر اساس گزارش‌های موجود، پیش‌بینی می‌شود که بازار دانه چیا تا سال 2022 بیش از 2 میلیارد دلار هم رشد کند.
چیا با نام علمی Salvia hispanic، گیاهی از خانواده‌ی نعناعیان است که از آن برای موارد مختلفی استفاده می‌شود. از آرد، موسیلاژ و روغن گرفته تا صنایع غذایی و داروسازی می‌توانیم رد پای این دانه‌ی کوچک را ببینیم. استفاده از دانه چیا برای لاغری شاید بیش از دیگر موارد استفاده شهرت پیدا کرده باشد؛ ولی از همین چند جمله متوجه می‌شویم که این دانه برای مدت مدیدی است که نیازهای مختلف انسان را برطرف می‌کند.
آنچه ما در ادامه از دانه چیا برای لاغری خواهیم گفت، در صدر اهداف این مقاله است؛ اما قصد داریم علاوه بر آن به برخی مزایای دیگر و البته معایب هم اشاره کنیم. اگر شما هم به دنبال استفاده از دانه چیا برای لاغری هستید، در ادامه با ما همراه شوید تا نه‌تنها درباره‌ی این مطلب، بلکه درباره روش مصرف و برخی موارد مرتبط دیگر اطلاعاتی کسب کنید.
دانه چیا چیست؟
دانه‌های چیا که به آن سالبا چیا یا چیا مکزیکی نیز می‌گویند، دانه‌های خوراکی گیاهی گلدار از خانواده نعناع و بومی مکزیک و گواتمالا هستند. آن‌ها محصولی حیاتی در فرهنگ باستان آزتک و آمریکای میانه بودند. دانه‌ها کاربردهای دارویی داشتند و بخش مهمی از رژیم غذایی مردم را تشکیل می‌دادند.
برای برخی سؤال خواهد شد که تفاوت دانه چیا با تخم شربتی و دانه‌ی کتان چیست. دانه چیا بیضی‌شکل، به‌اندازه‌ی کنجد و خاکستری تیره است. البته به‌ندرت دانه‌های روشن‌تر هم در آن وجود دارد. روی دانه‌ها رگه‌های خاکستری، مشکی و گاهی قهوه‌ای می‌توانیم ببینیم. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا بتوانیم آن‌ها را به‌راحتی از تخم شربتی و دانه‌ی کتان تشخیص دهیم.
خواص دانه چیا چیست؟
دانه چیا منبعی عالی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که مزایای سلامتی بسیاری دارند. برخی از این مواد عبارت‌اند از:
· اسید کافئیک
· اسید کلروژنیک
· کامپفرول
· کوئرستین
از جمله خواص چنین موادی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
کاهش رادیکال‌های آزاد
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در دانه‌های چیا می‌توانند به مبارزه با رادیکال‌های آزاد در بدن شما کمک کنند. رادیکال‌های آزاد باعث استرس و آسیب سلولی می‌شوند.
سلامت قلب بهتر
دانه چیا حاوی کوئرستین است. این آنتی‌اکسیدان می‌تواند خطر ابتلا به چندین بیماری قلبی را کاهش دهد. دانه‌ها همچنین دارای فیبر فراوانی هستند که می‌تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند که خود خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می‌دهد.
بهبود سطح قند خون
دانه‌های چیا فیبر فراوانی دارند. مطالعات نشان می‌دهد که فیبر ممکن است به کاهش مقاومت به انسولین و بهبود سطح قند خون کمک کند و خطر ابتلا به سندرم متابولیک و دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
کاهش التهاب
التهاب مزمن می‌تواند منجر به بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی و سرطان شود. کافئیک اسید، آنتی‌اکسیدان موجود در دانه‌های چیا می‌تواند به مبارزه با التهاب در بدن کمک کند.
دانه چیا برای لاغری
یک وعده 28گرمی (1 اونس) دانه چیا، 39 درصد از نیاز روزانه شما به فیبر را دارد. فیبر محلول در دانه‌ها آب را جذب می‌کند و باعث می‌شود که دانه‌ها در معده شما منبسط شوند. این ویژگی دانه چیا برای لاغری نه‌تنها در کمتر خوردن غذا به شما کمک می‌دهند؛ بلکه باعث کاهش وزن با احساس سیری می‌شوند.
سلامت استخوان
دانه چیا دارای چندین ماده‌ی مغذی از جمله منیزیم و فسفر است که برای سلامت استخوان‌ها حیاتی هستند. 28 گرم از این دانه‌ها حاوی 18 درصد کلسیم توصیه‌شده‌ی روزانه برای شماست.
بهترین زمان مصرف دانه چیا برای لاغری
صبح به‌خصوص زمانی که معده خالی است، بهترین زمان مصرف دانه چیا برای لاغری در نظر گرفته شده است. مصرف چیا در این زمان بیشترین تاثیر را بر افزایش متابولیسم و هضم غذا در هر وعده‌غذایی در روز به جا می‌گذارد. البته قبل از ناهار و شام را نیز زمان مناسبی برای استفاده از آن می‌دانند.
مواد مغذی دانه چیا برای لاغری
دانه چیا بسیاری از مواد مغذی ضروری از جمله کلسیم، منگنز، منیزیم، سلنیوم، مس، آهن و فسفر را در خود دارد. آن‌ها همچنین منبعی باورنکردنی از اسید آلفا لینولئیک (نوعی اسید چرب امگا 3) هستند که با کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، سرطان و شرایط التهابی همراه است.
مواد مغذی موجود در هر وعده 28 گرمی دانه چیا به عبارت زیر است:
کالری: 138
پروتئین: 4.7 گرم
چربی: 8.7 گرم
کربوهیدرات: 12 گرم
فیبر: 9.8 گرم
شکر: 0 گرم
معایب مصرف دانه چیا
اگرچه دانه‌های چیا فواید سلامتی مختلفی دارند، خوردن بیش از حد آن‌ها ممکن است عوارضی برایتان ایجاد کند:
1. مسائل گوارشی: به‌دلیل وجود محتوای فیبر بالا در دانه‌ها، خوردن بیش‌ازحد دانه‌های چیا ممکن است باعث یبوست، اسهال و نفخ شود. همچنین خوردن بیش‌ازحد دانه‌های چیا ممکن است باعث تحریک بیماری‌های التهابی روده شوند.
2. خطر خفگی: دانه‌های خشک چیا، آب را جذب می‌کنند که باعث تورم و ژلاتینی‌شدن آن‌ها می‌شود. حال اگر دانه‌های چیا خشک مصرف شوند، می‌توانند در گلو گیر کنند. چنین امری خطر خفگی به همراه دارد و برای جلوگیری از این خطر، دانه‌ها را باید 5 تا 10 دقیقه قبل از مصرف خیس کنید.
3. تداخل با داروها: دانه چیا به کاهش قند خون و فشار خون بالا کمک می‌کند. اگر داروهای دیابت یا فشار خون مصرف می‌کنید، خوردن بیش‌ازحد دانه‌های چیا می‌تواند باعث کاهش شدید سطح قند خون و فشار خون شود و عوارضی به جا بگذارد.
4. آلرژی: اگرچه آلرژی به دانه چیا نادر است؛ اما در برخی افراد رخ می‌دهد. علائمی چون استفراغ، اسهال و خارش زبان یا لب، مواردی هستند که باید مراقب آن‌ها بود.
با این اوصاف ممکن است از خود بپرسید که به چه میزان مجاز به مصرف دانه چیا هستیم. پیشنهاد ما این است که از مقدار کم و با یک قاشق غذاخوری شروع کنید. سپس در صورت نداشتن مشکل، به‌تدریج می‌توانید دانه چیا بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید. البته در کل میل‌کردن بیش از یک وعده‌ی 20 تا 28 گرمی را به شما توصیه نمی‌کنیم.
دانه چیا را چگونه مصرف کنیم؟
دانه‌های چیا را در جای خنک و تاریک نگهداری کنید و اگر آن‌ها را آسیاب می‌کنید، در یک کیسه یا ظرف دربسته قرار دهید و در جای خنک نگهداری کنید. دانه چیا کاربردهای فراوانی در آشپزی دارد. بنابراین می‌توانید:
1. پس از خیساندنشان با آب، شیر، آب میوه، خمیر مافین، سوپ‌ها، اسموتی‌های خانگی مخلوط کنید.
2. دانه‌های خام یا آسیاب‌شده‌ی آن‌ها را روی بلغور جو دوسر یا سالاد بریزید.
3. آن‌ها را خیس کنید تا جوانه‌ی چیا درست شود و مصرف کنید.
4. آن‌ها را با آرد بادام و ادویه‌ها مخلوط کنید تا آرد سوخاری درست شود.
البته برای اینکه فیبر موجود در دانه چیا خوب عمل کند، برخی از کارشناسان نوشیدن آب دانه چیا را همراه با غذا توصیه می‌کنند.
مخلص کلام
در این مطلب به طور کامل و مختصر پاسخ دادیم که دانه چیا چیست، بهترین زمان مصرف دانه چیا برای لاغری چه زمانی است و دانه چیا را چگونه مصرف کنیم. پس اگر قصدتان از مصرف دانه چیا برای لاغری است، باید بگوییم که مسیر را درست انتخاب کرده‌اید. زیرا علاوه بر لاغری از خواص دانه چیا بر نواحی مختلف بدن هم بهره می‌برید.
